Yaratıcılık ve Toplum: Modern İnsanlar, Neandertalleri Nasıl Geride Bıraktı?

0
Fotoğraf: D. Finnin/Amerikan Doğa Tarihi Müzesi

Yapılan yeni bir çalışmada, çağdaş insanları şempanzelerden ve Neandertaller’den ayıran Homo sapiens’lerin yaratıcılık genleri ilk defa belirleniyor. Araştırmada, sadece modern insanlarda bulunan ve Homo sapiens’i ayrı bir yere koyan davranış özelliklerinin evriminde önemli bir rol oynamış olabilecek 267 gen belirlenmiş. Söz konusu özellikler arasında yaratıcılık, öz farkındalık, işbirlikçilik ve sağlıklı uzun ömür de bulunuyor. Diğer kurumların yanısıra Amerikan Doğa Tarihi Müzesi ile Washington Üniversitesi’nde çalışan bilim insanlarının yer aldığı disiplinler arası ve uluslararası bir araştırma takımının öncülüğünde yürütülen çalışma, iki gün önce Molecular Psychiatry bülteninde yayımlandı.

Amerikan Doğa Tarihi Müzesi’nin İnsanbilim Bölümü’nde emeritus müdür olan eş yazar Ian Tattersall şöyle aktarıyor: “İnsan doğasına yönelik en temel sorulardan biri de, çağdaş insanların Afrika dışına yaygın şekilde dağılmasından ve Neandertaller ile diğer insan akrabalarının bununla alakalı yok oluşundan hemen önceki ve sonraki dönemde, çağdaş insanlarda patlayıcı şekilde ortaya çıkan yaratıcılığı neyin ateşlediğiydi. Sanat ile bilimdeki insan yaratıcılığının yanısıra algı, dil ile kişilik özelliklerinde meydana gelen ve modern insanları, yok olan hominidlerden ayıran muhtemel farklılıkların temeli hakkında halen büyük tartışmalar yürütülüyor. Bu yeni çalışma, benzersizliğimizin altında yatan işleyişler hakkında aydınlanmak üzere, genomik metodolojilerin gerçekten çığır açan bir şekilde kullanılmasının sonucu.”

Çağdaş insanlar, yaşayan en yakın akrabaları olan büyük maymunlara (şempanzeler, goriller, orangutanlar ve yakın akrabaları) kıyasla kayda değer bir yaratıcılık sergiliyor. Bu yaratıcılığın içerisinde yenilikçilik, esneklik ile planlama derinliğinin yanısıra sözlü anlatım sanatı ile dilin kendiliğinden üretilmesini de mümkün kılan simgecilik ve öz farkındalıkla ilişkili bilişsel kabiliyetler de bulunuyor. Fakat modern insanlardaki yaratıcılığın ortaya çıkışının genetik temeli; hem şempanzelere, hem de nesli tükenmiş yakın akrabalarımız Neandertallere yönelik tam genom verilerinin elde edilmesinden sonra bile gizem olarak kalmış.

Amerikan Doğa Tarihi Müzesi. Ç: O.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz