Yeni Hubble Verileri, Karanlık Madde Kuramlarında Eksik Bir Şey Olduğunu Gösteriyor

0
Hubble Uzay Teleskobu'nun çektiği bu görüntü, dev galaksi kümesi MACSJ 1206'yı gösteriyor. Küme içerisinde, yay ve leke gibi görünen arka plandaki uzak galaksilerin bozulmuş görüntüleri yer alıyor. Bu bozulmalar, kümedeki karanlık madde sebebiyle oluşuyor. Karanlık maddenin kütleçekimi, uzaktaki galaksilerden gelen ışığı büküyor ve büyütüyor. Bu etkiye kütleçekimsel mercekleme adı veriliyor. Bu olgu, gökbilimcilerin normalde görülemeyecek kadar sönük olan uzak galaksiler üzerinde çalışmasına olanak sağlıyor. Gökbilimciler bu kümenin sebep olduğu kütleçekimsel mercekleme miktarını ölçerek, içerisinde bulunan karanlık maddenin detaylı bir dağılım haritasını çıkarmışlar. Karanlık madde, bir galaksideki yıldızları, tozu ve gazı bir arada tutan ve Evren'deki maddenin büyük kısmını meydana getiren görünmez bir tutkal. Hubble'ın çektiği bu görüntü, 2011 yılında Gelişmiş Gözlem Kamerası ve Geniş Alan Kamerası 3 ile görünebilir ve kızılötesi ışıkta yapılan gözlemlerin birleşimi. NASA, ESA, G. Caminha (Groningen Üniversitesi), M. Meneghetti (Bologna Astrofizik ve Uzay Bilimleri Gözlemevi), P. Natarajan (Yale Üniversitesi) ve CLASH takımı

NASA/ESA Hubble Uzay Teleskobu ve Avrupa Güney Gözlemevi’nin Şili’deki Çok Geniş Teleskobu’nun (VLT) yaptığı gözlemlerde, karanlık maddenin nasıl davrandığına ilişkin kuramlarda eksik bir şeyin olabileceği bulunmuş. Bu kayıp bileşen, araştırmacıların dev galaksi kümelerinin yer aldığı bir örnekte karanlık madde yoğunluklarına yönelik yaptıkları gözlemlerde ve karanlık maddenin kümelerde nasıl dağılması gerektiğine yönelik kuramsal bilgisayar modellerinde çıkan beklenmedik bir çelişkiyi açıklayabilir. Bugün Science bülteninde yayımlanan yeni bulgular, bazı küçük ölçekli karanlık madde birikintilerinin, beklenenden 10 kat daha kuvvetli mercekleme etkileri oluşturduğunu gösteriyor.

Karanlık madde, bir galaksideki yıldızları, tozu ve gazı bir arada tutan görünmez bir tutkal. Bu gizemli içerik, bir galaksinin kütlesinin çoğunluğunu meydana getiriyor ve evrenimizin geniş ölçekli yapısının temelini oluşturuyor. Karanlık madde ışığı yaymadığı, emmediği veya yansıtmadığı için, varlığı sadece uzaydaki görülebilir madde üzerindeki kütleçekim etkisi yoluyla biliniyor. Gökbilimciler ve fizikçiler, bu maddenin ne olduğunu hâlâ belirlemeye çalışıyorlar.

Evrendeki en devasa ve yakın zaman önce bir araya gelmiş yapılar olan galaksi kümeleri de karanlık maddenin bulunduğu en büyük kaynaklardan. Kümeler, büyük oranda karanlık maddenin kütleçekimi sayesinde bir arada duran tekil galaksilerden meydana geliyor.

Hubble Bilgi Merkezi/ESA. Ç: O.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz