Duke Üniversitesinde çalışan biyomedikal mühendisleri, fare modellerinde pankreas kanseri için bugüne kadar kaydedilen en etkili tedaviyi göstermişler. Çoğu fare deneyinde sadece büyümenin durdurulması başarı şeklinde düşünülürken, yeni tedavi birkaç model tipindeki farelerin %80’inde tümörleri tamamen ortadan kaldırmış. Bunlar arasında, tedavisinin en zor olduğu düşünülenler de var.
Araştırmacıların yaklaşımı, geleneksel kemoterapi ilaçlarıyla tümörün ışınlanmasında kullanılan yeni bir yöntemi bir araya getiriyor. Tedavide ışınım (radyasyon) sağlıklı dokudan geçen harici bir ışından verilmiyor. Bunun yerine, sağlıklı dokuyu koruyan ve ışınım kaybolduktan sonra vücut tarafından emilen jel benzeri bir depo içerisinde tümöre doğrudan radyoaktif iyodin-131 yerleştiriliyor.
Araştırmanın sonuçları geçtiğimiz hafta Nature Biomedical Engineering bülteninde çevrim içi sunuldu.
Araştırmayı Duke Üniversitesinde biyomedikal mühendisliği profesörü olan Aşutoş Çilkoti’nin laboratuvarında doktora yaptığı sırada yürüten Jeff Schaal, “Preklinik modeller boyunca 1100’den fazla tedaviyi derinlemesine inceledik ve tümörlerin bizimkinde olduğu gibi küçülüp kaybolduğu bir sonuç bulamadık” diyor. “Bilimsel yazının geri kalanı gördüğümüz şeyin gerçekleşmediğini söylediğinde, son derece ilginç bir şeyle karşı karşıya olduğumuzu anladık.”
Bütün kanser vakalarının sadece %3,2’sini oluşturmasına rağmen, pankreas kanseri kanserle ilişkili ölümlerin en başta gelen üçüncü sebebi. Tedavisi çok zor çünkü bu kanserin tümörleri, pek çok ilaca karşı direnç kazanmalarını sağlayan agresif genetik mutasyonlar geliştirme eğilimi sergiliyor. Tipik olarak ise halihazırda vücuttaki diğer bölgelere yayıldığı çok geç bir zamanda teşhis ediliyor.
Önde gelen mevcut tedavide, çoğalma aşamasındaki hücrelerin uzun süre boyunca radyasyona karşı savunmasız bırakıldığı kemoterapi ile tümöre doğrultulan bir radyasyon ışını birleştiriliyor. Ancak bu yaklaşım, belli eşikteki bir radyasyon tümöre ulaşmadıkça etkisiz kalıyor. Radyasyon ışınlarının şekillendirilmesi ve hedefe doğrultumasında yaşanan son ilerlemelere karşın, ciddi yan etki tehlikeleri olmadan bu eşiğe ulaşmak çok zor.
Araştırmacıların denediği bir diğer yöntem ise titanyum içerisinde yerleştirilen radyoaktif bir örneğin doğrudan tümöre yerleştirilmesi. Fakat titanyum tümörün çok daha dışarısına giden gama ışınları haricinde tüm radyasyonu engellediğinden, çevre dokularda meydana gelen hasar amaçtan sapmaya başlayana kadar vücutta kısa süreliğine kalabiliyor.
Farklı bir teknoloji şeması üzerinden hedefli bir radyonüklit terapisini piyasaya sürmeye hazırlanan Cereius Inc. şirketinin araştırma müdürü olan Schaal, “Şimdilik pankreas kanserini tedavi etmede güzel bir yöntem yok” diyor.
Yazar: Ken Kingery/Duke Üniversitesi. Çeviren: Ozan Zaloğlu.
