Şimdiden çok şey öğrendik.
1. Akciğerler sadece solunuma olanak tanımıyor, ayrıca kan da üretiyorlar. Memelilerin akciğerleri, saatte 10 milyondan fazla trombosit (küçük kan hücresi) üretiyor. Bu miktar, vücutta dolaşan trombositlerin çoğunluğuna eşit.
2. Bir zaman makinesi üretmek, matematiksel olarak mümkün; bizi bunu yapmaktan alıkoyan şey, uzay-zamanın yapısını fiziksel olarak bükebilen maddeleri bulmak.
3. Sibirya’da, ‘yeraltına giden geçit’ adı verilen kocaman bir krater var ve üzerinde bulunan donmuş toprak o kadar hızlı eriyor ki, antik ormanlar 200.000 yıl sonra ilk defa günyüzüne çıkıyor.
4. Dünya’nın ilk yarı-yapay canlıları aramızda yaşıyor; bilim insanları, altı harften oluşan genişletilmiş bir genetik kod kullanarak yeni yaşam şekilleri meydana getirdi.
5. Bilimin şimdiye kadar gördüğü en siyah madde olan Vantablack, şimdi kullanışlı bir sprey halinde geliyor. Bu yıl gördüğümüz en tuhaf şey bu.
6. Resmî bilgi: zaman kristalleri, maddenin yeni bir hali. Ayrıca artık, bu “imkansız” nesneleri istendiği zaman oluşturacak gerçek bir planımız var.
7. Yepyeni bir insan organı tasnif edildi ve bunca zaman boyunca gözümüzün önünde gizleniyormuş. Mezenterinizle tanışın ahali.
8. Carl Sagan, geleceği tahmin etme konusunda acayip şekilde iyiymiş; sahtebilimin ve bilimsel cehaletin hüküm sürdüğü bir dünyayı tanımlarken sergilediği isabetlilik, rahatsız edici boyutta.
9. Bir farenin beynini çepeçevre saran devasa bir sinir belirlendi. Ayrıca, memelilerdeki bilinç ile bağlantılı görünüyor.
10. Dünyanın en nadir ve en eski köpeğinin soyu meğerse tükenmemiş; fazlasıyla yakışıklı olan Yeni Gine vahşi dağ köpeği, sağlam görünüyor.
11. Apandisiniz, evrimin meydana getirdiği işe yaramaz bir yan ürün olmayabilir. Yirmilik dişiniz gibi, apandisinizin de önemli bir biyolojik işlevi olabilir; üstelik bu özellik, türümüzün henüz vazgeçmeye hazır olmadığı türden bir şey.
12. İskoçya’da bulunan ve daha önce önemsiz olduğu düşünülen kedi boyutundaki bir fosil sayesinde, dinozor soy ağacını 130 yıl sonra tamamıyla yeniden düzenlemek zorunda kalabiliriz.
13. Polikistik yumurtalık sendromu aslında yumurtalıklarda değil de beyinde başlıyor olabilir.
14. Dünya, Zelandiya isimli, tamamen yeni bir kıtaya sahip görünüyor. Bu durum, etrafta gezen bütün o ders kitaplarını ve atlasları mahvedecek.
15. İnsanların Dünya’nın jeolojik yapısı üzerindeki etkileri, 2.3 milyar yıl önceki şu meşhur Büyük Oksitlenme Olayı’ndan daha büyük seviyede. Üstelik bilim insanları şimdi, yeni bir jeolojik devrin (Antroposen) resmî olarak tanınması çağrısında bulunuyorlar.
16. Görünüşe göre deniz gergedanları (denizin kıymetli tek boynuzlu atları), boynuzlarını avlanmak için kullanıyorlar. Ancak düşündüğünüz şekilde değil.
17. İnsan faaliyetleri, gezegenimizi çevreleyen alanı cidden değiştirmiş; Çok Düşük Frekanslı (VLF) radyo iletişimi, kazara Dünya’nın etrafında insan yapımı koruyucu bir balon oluşturmuş.
18. Çiftçiler, sığırları sürekli kırmızı şeker ile besliyorlarmış, çünkü bu şekerler, mısırın ucuz bir alternatifiymiş. ¯\_(ツ)_/¯
19. Kütleçekim hızı, ışık hızıyla neredeyse aynı! Bu yıl bilim insanları tarihte ilk defa iki nötron yıldızı arasında gerçekleşen bir çarpışmayı fotoğraflamayı başardılar. Eşzamanlı optik ve kütleçekimsel dalga gözlemleri yürüterek, ilk defa kütleçekimin hızını kesin olarak ölçmeyi başardılar.
20. Tamamen yeni bir diyabet türü var ve çoğu insan kendilerinde bu diyabetten olduğunu bilmiyor. Yeni tanımlanan tip 3c diyabet, tip 2 zannediliyor.
21. Amerika’nın kuzeydoğusunda gizemli bir sıcak kaya kabarcığı birikiyor. Araştırmada, Vermont’un altının büyük miktarda sıcak kaya kütlesiyle dolu olduğu ve bu kütlenin, New England’ın aşağısındaki diğer yeraltı bölgelerine doğru genişlediği bulundu.
22. Beyin, yeteri kadar uyumadığınız zaman kelimenin tam anlamıyla kendini yemeye başlıyor. Normal şekilde uyuduğumuz zaman beyinlerimiz, o günkü faaliyetten geriye kalan sinirsel enkazı kaldırıyor. Ancak uykudan mahrum olduğumuz zaman, bu işlem aşırı hız kazanıyor ve beynin önemli miktarda siniri ve sinaptik bağlantıyı kaldırmasına yol açıyor.
23. Şizofreninin hamilelik sırasında başladığı ortaya çıktı. Yapılan yeni bir çalışmada, şizofreninin hamileliğin ilk 12 haftası kadar erken bir zamanda ortaya çıkabileceği bulundu. Bu durum, hastalığı doğumdan önce uteroda tedavi edebileceğimiz anlamına geliyor.
24. Oksijen eksikliği yüzünden meydana gelen bazı tür beyin hasarlarını tersine çevirmek mümkün. Temmuz ayında bilim insanları, bir yüzme havuzunda boğulan ve yeniden hayata döndürülen iki yaşındaki bir kıza müdahale ettiler. Kızda ağır beyin hasarı oluşmuştu fakat araştırmacılar, bir dizi oksijen tedavisi sayesinde kızın durumunu önemli oranda iyileştirmeyi başardılar.
ScienceAlert