Güneş Sistemi’nin merkezinin Güneş olması, yaygın bir bilgi. Onun etrafında da gezegenler dönüyor; asteroitlerden meydana gelen kalın bir kemeri, bazı gök taşı alanlarını ve uzaklara seyahat eden bir avuç kuyruklu yıldızı saymazsak…
Fakat hikayenin hepsi bu değil.
Japon uzay ajansı JAXA’da gezegen bilimci olan James O’Donoghue, geçtiğimiz günlerde Twitter’da şöyle açıklamış: “Bunun yerine tüm cisimler, Güneş Sistemi’nin kütle merkezi etrafında dönüyor. Güneş bile…”
Ağırlık veya kütle merkezi, bir cismin mükemmel şekilde dengelenebildiği ve tüm kütlesinin her tarafta eşit şekilde dağıldığı noktaya deniyor. Güneş Sistemi’mizde bu nokta, Güneş’in merkeziyle nadiren hizalanıyor. (Güneş Sistemi’nin merkezi, Nisan ayında yayımlanan bir çalışmada 100 metrelik kesinlik ile belirlenmişti.)
O’Donoghue, bunu göstermek için aşağıdaki canlandırmayı oluşturmuş. Canlandırmada Güneş, Satürn ve Jüpiter; kütle merkezi etrafında halat çekme yarışı yapıyor ve yıldızımızı çekerek küçük yörüngelerin içerisinde döndürüyorlar.
Güneş’in hareketi, yukarıdaki videoda abartılarak daha görünür hale getirilmiş. Fakat yıldızımız, kütle merkezi etrafında milyonlarca kilometre daire çiziyor; bazen onun üstünden geçiyor, bazen de sapıyor.
Bu hareketin büyük kısmı, Jüpiter’in kütle çekiminden kaynaklanıyor. Güneş, Güneş Sistemi kütlesinin yüzde 99.8’ine kadarını oluşturuyor fakat Jüpiter, geri kalan bu yüzde 0.2’nin çoğunu içeriyor. Bu kütle, Güneş’i çok hafif şekilde çekiyor.
Güneş Sistemi içerisinde, gezegenler ile onların uydularının da kendi kütle merkezleri bulunuyor. Kütle merkezi Dünya’nın içerisinde kaldığından, Dünya ve Güneş daha sade bir dans yapıyor. O’Donoghue bunun da videosunu yapmış.
Morgan McFall Johnsen/Business Insider. Ç: O.
Son paragrafta dünya ile güneş değil ay olacak sanırım.