Dün açık erişimli eLife bülteninde yayımlanan bir çalışmaya göre besin seçimi, meyve sineklerinde yaşlanmayı hızlandırabilir ve ömrü kısaltabilir.
Daha önce yapılan deneyler, kalori kısıtlamasının ömrü uzatabildiğini gösterse de; mevcut çalışma, kalorilerin ötesindeki diğer beslenme özelliklerinin de yaşlanmayı etkileyebileceğini ve daha erken ölüme yol açabileceğini akla getiren ve sayıları giderek artan bulguları yenilerini ekliyor.
Çalışmanın birinci yazarı ve Micgihan Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde Moleküler & Bütüncül Fizyoloji Bölümü’nde doktora sonrası araştırma görevlisi olan Yang Lyu, “Neredeyse bir asırdır, beslenmenin yaşlanmayı düzenlediği kabul ediliyor” diyor. “Yaptığımız bu çalışmada ise belirli besinleri tercih etmenin, Drosophila melanogaster meyve sineğinde metabolizmayı ve ömür miktarını etkileyip etkilemediğini görmek istedik.”
Lyu ve meslektaşları, meyve sineklerine üç çeşit besin sunarak işe başlamış ve sineklere, bira mayası ile şeker karışımı ya da sadece bira mayası veya şeker vermişler. Yiyecekler arasında yapılan seçimin, sineklerin davranışı ile metabolizmasını değiştirdiğini ve ne kadar yediklerinden bağımsız olarak ömürlerini kısalttığını bulmuşlar.
Bu değişimler, sineklere yiyecekler arasında bir tercih sunulduğu zaman (birleşik bir besin seçeneği sunulduğu zamana kıyasla), sineklerin farklı sinirsel ve metabolik durumlar sergilediğini gösteriyor. Takımın yaptığı ilave deneyler, yiyecekler arasında yapılan seçimin, metabolizmanın hızlı şekilde yeniden programlanmasına sebep olduğunu ve bu durumun, beyindeki serotonin 2A reseptör sinyalinin artışıyla kontrol edildiğini göstermiş.
Araştırmacılar daha sonra, söz konusu metabolik değişimlerde kilit önem taşıyan ve glutamat dehidrojenaz adı verilen bir enzimin ifadesini sınırlamış ve bunu yapınca, sineklerdeki besin seçiminin ömrü kısaltan etkilerinin tersine döndüğünü bulmuşlar.
“Elde ettiğimiz sonuçlar, meyve sinekleri ile diğer canlılarda meydana gelen bir yaşlanma mekanizmasını ortaya çıkarıyor ve bu canlıların hayatta kalma ihtimalleri ile sağlık durumlarının iyileştirilmesi için besinlerin değerlendirilmesi gerektiğini gösteriyor.”
eLife. Ç: O.