Beyniniz, takvim yaşınıza göre kaç yaşında? Rush Üniversitesi Tıp Merkezi’nde çalışan araştırmacıların geliştirdiği yeni beyin sağlığı ölçütü, dört gün önce Alzheimer’s & Dementia: The Journal of the Alzheimer’s Association bülteninde yayımlanan sonuçlara göre hafıza ve düşünme sorunu tehlikesi altındaki bireylerin belirlenmesinde yeni bir yaklaşım sunabilir.
“Biliş saati” adı verilen araç, beyin sağlığının bilişsel performansa dayalı bir ölçütü niteliğinde. Araç gelecekte, bir insan yaşlandıkça gelişen hafıza ve düşünme sorunlarının olasılığını tahmin etmek için kullanılabilir.
Rush Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin Davranış Bilimleri Bölümü Alzheimer Hastalığı Merkezi’nde çalışan baş yazar nöropsikolog Patricia Boyle, “Demansın en yaygın sebebi olan Alzheimer ve diğer beyin hastalıkları, insanlar yaşlandıkça yavaş yavaş birikiyor” diyor. “Genelde Alzheimer hastalığının temel tehlike unsuru şeklinde görülen yaş, hiç de mükemmel bir tahmin aracı değil çünkü yaşlanan herkeste demans gelişmiyor”
“Bizim yeni biliş saatimiz, bir insanın beyninin çalışma şekli hakkında takvim yaşından daha fazlasını söyleyen bir sağlık ölçütü sağlıyor. Bu şekilde saat, gelecek yıllarda bilişsel zayıflama oluşma tehlikesi en yüksek kişilerin tespitine yardımcı olabilir.”
“Bazıları yaşlandıkça, bilişsel işlevleri epey sabit kalıyor” diye ekliyor Boyle. “Fakat bazılarında biliş yavaş yavaş geriliyor ve bazılarında da hızlı gerilemeler görülüyor.”
Araştırmacılar basit bir biliş tarama testi kullanılarak bile elde edilen biliş performansı verisinin, normal bilişsel yaşlanma sergileyen insanların (sıklıkla yaşlanmaya bağlı) hafıza ve düşünme sorunları yolunda ilerleyen kişilerden ayırt edilmesinde kullanılabileceğini düşünüyor.
Bilişsel saat, ilk olarak Rush Hafıza ve Yaşlanma Projesi ile Mezhepler Çalışması’na katılan 1057 katılımcıdan elde edilen verilerden geliştirilmiş. Çalışmanın başında bilişsel zayıflık göstermeyen katılımcılar, 24 yıla varan bir zaman aralığında her yıl bilişsel değerlendirmeye tabi tutulmuş. Bilişsel değerlendirmede, yaşlı kişilerin bilişsel işlevine yönelik yaygın şekilde kullanılan bir test olan ve çevreye uyum, dikkat, hafıza, dil ve görsel-uzamsal becerilerin ölçüldüğü Mini Zihin Durumu Testi (MMSE) de yer alıyor. Yapılan detaylı değerlendirmelerde, MMSE’ye ek olarak yapılandırılmış bir tıbbi geçmiş, nörolojik muayeneler ve bir dizi nörobilişsel test de bulunuyor.
Bilişsel yaşlanmanın tipik profilini belirlemek üzere yeni bir istatistik yaklaşımı kullanan araştırmacılar, bilişsel performansın ilerleyen yaş ile beraber nasıl değiştiğini incelemişler. Bu bilişsel saatin kullanılmasıyla, zamanın herhangi bir noktasında bir bireyin biliş yaşı (saatteki konumu) tahmin edilebiliyor.
Nancy DiFiore/Rush Üniversitesi Tıp Merkezi. Ç: O.
52- 53 yasa dogru bellek bozuklugu dengesizlik, beceriksizlik, simgesel islev bozuklugu yazi yitimi, soz yiti.i 3-4 yilda butun islevletde gerileme ruhsal bozukluk, sara nobeti , beyin elektrosunda hucte hucre yikimi, 5-10 yilda olum olabilir.