Sadece bir adet patates kızartması yemek neredeyse imkansız bir sınavdır. Aynısı tulumba tatlısı, peynir ve dondurma için de geçerlidir – yüksek yağ içeren yiyecekler bağımlılık yapabilir. Bunu bilmeden önce, parçanızı bitirip kabın geri kalanına yöneldiniz.
Ortaya çıktığına göre bunun için biyolojik bir sebep bulunuyor olabilir. Atina’daki Georgia Üniversitesi’nde bulunan araştırmacıların öne sürdüğüne göre, yüksek yağ içeren besinler aslında bağırsaklarınızda bulunan bakterileri değiştiriyor ve bu yüzden doyduğumuzu algılayamıyoruz. AGÜ veterinerlik fakültesinde bir sinirbilimci olan Krzysztof Czaja, 2015 yılındaki Yeme Davranışı Çalışması Topluluğu’nun Yıllık Toplantısında elde ettikleri bulguları sundu. Czaja ve takımı, 50 kadar fare kullandı ve bazılarını proteinler, yağlar ve karbonhidratlar ile dengelenmiş şekilde besledi. Diğerleri daha yüksek yağ içeriğine sahip bir şekilde beslendi ve bunun daha önce kilo almaya sebep olduğu kanıtlanmıştı. Fareler istedikleri kadar fazla yiyebildi.
Bilim insanları fareleri iki ay boyunca gözlemledi. Yüksek yağlı besinler ile beslenen fareler daha fazla yedi ve daha sonra aynı süre zarfı içinde diğer takımdaki farelerden %25 daha ağır hale geldiler. Boyutlarına ek olarak, yüksek yağla beslenen farelerdeki bağırsak mikrobiyomu da değişti. Bazı bakteri nüfusları artarken diğerleri yok oldu. Czaja’ya göre bakterilerin bu dengesizliği, vagus sinirine zarar verdi. Bu sinir, doyduğunuz zaman beyne sinyal göndermekten sorumlu. Czaja’nın Quartz’a söylediğine göre:
“Çalışmamızın gösterdiği şey, zarar görmüş bir vagus’un (sinir) yemek yemeyi durduran sinyalleri tehlikeye attığı.” Czaja, vagus sinirini bir telefon çağrısını bağlayan fiber optik kablolara benzetti: Kablolar çalıştığı sürece, iki taraf da birbirini anlaşılır şekilde duyabilir ve anlayabilir. “Vagus siniri bozulduğu zaman, beyin bilgilerin hepsini duyamıyor.” Ve sonuç olarak, yüksek yağ içeren yiyeceklerle beslenen fareler yemeye devam ediyor – doydukları noktanın ötesinde bile.
Czaja’ya göre insanlardaki bağırsak-beyin iletişimi kemirgenlerinkine çok benziyor. Bu araştırma sonuçlarının, obeziteye neyin sebep olduğu hakkında daha fazla şeyi açığa çıkarabileceğini düşünüyor. Dengesiz bir beslenme, dengesiz bir bağırsak mikrobiyomuna yol açabilir. Araştırmasındaki bir sonraki adım ise yüksek şekerli bir beslenme düzeninin bağırsak mikrobiyomu üzerindeki etkilerini incelemek. Czaja kendi araştırmasının, en sonunda neden pek çok diyetin başarısız olduğunu açıklayabileceğine inanıyor. Çok yağ veya şeker yediğimiz için kilo aldığımız zaman, bunları beslenme düzenimizden çıkarmaya karar verebiliriz. Fakat çoktan hasar verilmiş olabilir: “Dengesiz bir beslenmeye ilk kez maruz kalmakla zaten bağırsak-beyin iletişimimize zarar vermiş oluruz. Bu yüzden kilo kaybetsek bile, yine de bir süre sonra yeniden alabiliriz çünkü bu telefon kablosu hâlâ bozuk haldedir.”
Quartz
